Kỷ nguyên tiếp theo của điện toán sẽ là "tư duy"

Bắt đầu từ những năm 1950 và giai đoạn tăng tốc vào khoảng những năm 1960 và 1970 chính là thời kỳ mà các máy chủ mainframe đóng vai trò chủ chốt trong hầu hết các hoạt động, cho phép các tổ chức lớn (ngân hàng, công ty bảo hiểm…) hoạt động với hiệu quả gấp bội.

Tiếp theo đó, những chiếc máy tính nhỏ gọn trở nên thịnh hành vào những năm 1970. Sau đó là những máy trạm UNIX với những tính năng mạnh mẽ. Năm 1981, những chiếc máy tính cá nhân đầu tiên ra đời, mà cụ thể là máy tính cá nhân (PC) của IBM, đồng thời nhanh chóng phát triển thành mô hình điện toán máy chủ - máy trạm. Những năm 1990 đã chứng kiến sự bùng nổ của Internet (World Wide Web), một dấu chấm cho nền công nghiệp công nghệ thông tin (CNTT) để bước sang một trang hoàn toàn mới.

Càng cải tiến, hệ thống càng phức tạp

Bên cạnh sự phát triển và nhiều cải tiến vượt bậc quan trọng như thế, hệ thống điện toán cũng trở nên quá phức tạp, đòi hỏi các tổ chức và doanh nghiệp phải chi đến 70% ngân sách CNTT hoặc hơn thế chỉ để duy trì các hệ thống máy tính hiện có. Theo một cuộc nghiên cứu gần đây của IBM và hãng nghiên cứu thị trường IDC, khoảng 2/3 trong tổng số các dự án CNTT trong các tập đoàn đã ngốn quá mức ngân sách được cấp và dẫn đến sự chậm trễ kỳ hạn triển khai.

Cũng giống như những người sử dụng là cá nhân, các công ty muốn có thể gắn kết các hệ thống điện toán với nhau, khiến chúng hoạt động một cách dễ dàng và hữu hiệu. Họ muốn phần cứng và phần mềm phải được tích hợp, muốn mọi thứ phải được đơn giản hóa và tự động hóa ngay từ khâu đầu tư ban đầu. Điều đó liệu có thể thành hiện thực? Công nghệ hay cụ thể là các hệ thống liệu có thể "học" và "tư duy"?

Những mô hình điện toán mới

Tư duy là khả năng đặc biệt chỉ có ở con người. Trên thực tế, những nhà khoa học máy tính cũng không thực sự hiểu rõ làm cách nào chúng ta làm được điều đó. Chúng ta có khả năng phi thường này trong não để kết nối mọi sự việc với nhau. Chẳng hạn, khi ta trò chuyện não của ta căng lên để tập trung giải quyết các vấn đề. Chúng ta nhìn thấy các hình mẫu, các mối quan hệ cũng như những sự liên kết giữa chúng với nhau. Khó có thể lý giải rõ ràng cách thức não làm việc vì nó không xử lý tất cả mọi thứ như cách mà máy vi tính vận hành.

Những mô hình điện toán mới sẽ sớm xuất hiện và điện toán đang có mặt ở mọi lĩnh vực, mọi hoạt động của con người. Máy tính cũng đang trở nên thông minh hơn trong việc nhận diện sự vật. Máy tính không thể nhìn, nhưng chúng ta có thể gắn các thiết bị để truyền thông tin nhận dạng vào máy tính, giúp nó có thể xác định được con người, địa điểm và những thứ khác.

Điện toán cũng sẽ trở nên vô hình theo nhiều cách khác nhau và là một phần của thế giới theo cách khó có thể tiên đoán được – ngoại trừ việc nói rằng công nghệ sẽ còn vươn xa hơn nữa. Nó sẽ bao trùm lên mọi thứ xung quanh ta, giúp chúng ta làm việc có hiệu quả hơn. Sẽ có một thời điểm trong tương lai máy tính có thể kết hợp được một loạt những suy luận về các sự việc giống như con người vẫn thường làm.

Vào thời điểm này, chúng ta đang đặt những bước chân đầu tiên trong hành trình đó. Chúng ta đang bắt đầu xây dựng những hệ thống máy móc hoàn toàn khác biệt. Theo thời gian, những hệ thống máy móc này sẽ trở nên gần hơn với cuộc sống hằng ngày, thậm chí chúng có thể tư duy về sự việc và biết tất cả mọi thứ, điều mà không bộ não nào làm được.

Và những chiếc máy thông minh, thân thiện

Loài người khác biệt bởi những gì họ có thể làm và những công cụ mà họ tạo ra. Chúng ta trở nên mạnh mẽ hơn nhờ sự trợ giúp của máy móc: trong nhiều trường hợp, sức mạnh cơ bắp đã được thay thế bởi sức mạnh máy móc. Chúng ta có thể xây dựng nhiều thứ hơn, tạo ra nhiều thứ hơn và đi đến nhiều nơi hơn, di chuyển nhanh hơn và xa hơn nhờ vào những máy móc.

Máy tính cùng các thiết bị điện toán khác chính là bước tiếp theo trên con đường đó. Chúng cho phép chúng ta sáng tạo ý tưởng và thể hiện điều đó theo những cách thức mà chúng ta có thể vươn xa hơn ngoài những phát minh đã có.