CÔNG NGHỆ ĐẰNG SAU NHỮNG ĐƯỜNG BÓNG TRONG FIFA WORLD CUP 2018

World Cup năm nay được đánh giá là giải đấu ghi dấu ấn đậm nét của công nghệ bởi việc sử dụng nhiều công nghệ hỗ trợ như VAR, Goal-Line vàEPTS. Để người yêu bóng đá hiểu hơn về các công nghệ thú vị này, trung tâm sẽ nêu ra đặc điểm, chức năng của mỗi loại công nghệ. Hãy cùng tìm hiểu nhé!

Ba công nghệ đằng sau những đường bóng trong FIFA World Cup 2018

1. VAR (Video Assistant Referee)

Công nghệ VAR sử dụng để giúp các trọng tài đưa ra những quyết định chính xác nhất.

World Cup 2018 là lần đầu tiên VAR được sử dụng trong một kỳ World Cup. Và VAR đã phát huy tác dụng khi đóng góp vào một loạt các quyết định quan trọng trong trận Bồ Đào Nha - Tây Ban Nha, Pháp - Úc và mới đây nhất là trận Thụy Điển gặp Hàn Quốc.

Tại FIFA World Cup 2018, nhóm “trọng tài” video chuyên dụng này được lắp đặt bao gồm một VAR chính và ba trợ lý VAR sẽ được đặt tại phòng điều hành video VOR (Video Operation Room) thuộc Trung tâm Truyền thông Quốc tế IBC (International Broadcast Centre) ở thủ đô Moscow (Nga). Mỗi VAR sẽ xem xét một nguồn hình ảnh video khác nhau, từ đó thông báo cho trọng tài về bất kỳ sai sót hay sự cố nào bị nhỡ, hoặc khi trọng tài yêu cầu trợ giúp.

Hình ảnh bên trong phòng máy của công nghệ VAR

VAR lấy nguồn hình ảnh từ hệ thống 33 camera lắp phủ kín mỗi sân vận động nơi diễn ra các trận đấu, trong đó có 8 camera quay chậm (super-slow motion) và 6 camera quay siêu chậm (ultra-slow motion). Ngoài ra, còn có 2 camera chuyên bắt việt vị và trong các trận đấu loại trực tiếp sẽ có thêm 2 camera siêu chậm. Tất cả hình ảnh, video từ các camera này sẽ được truyền trực tiếp tới phòng VOR bằng mạng cáp quang.

VAR được sử dụng những tình huống sau:

- Bàn thắng: Khi có một đội khiếu kiện về bàn thắng, VAR sẽ được dùng để phát hiện lỗi việt vị, kéo áo và các lỗi khác trong quá trình ghi bàn.

- Penalties: Khu vực trong vòng cấm là nơi VAR hay được sử dụng nhất. Quyết định thổi phạt có thể được trọng tài duy trì hoặc hủy bỏ sau khi tham khảo VAR.

- Thẻ đỏ trực tiếp: Các hành vi bạo lực sẽ bị ngăn chặn bởi VAR. Tuy nhiên VAR chỉ đươc áp dụng đối với các tình huống thẻ đỏ trực tiếp, không áp dụng với thẻ vàng thứ 2.

- Nhận diện sai lầm: VAR giúp sửa chữa những sai lầm trong quyết định của trọng tài.

Mặc dù sẽ là một cánh tay phải đắc lực của trọng tài nhưng vẫn không thể tránh khỏi một số vấn đề xảy ra liên quan tới công nghệ VAR. VAR làm tăng độ chính xác của các quyết định nhưng vẫn không thể đảm bảo chính xác 100%. Ngoài ra, nó còn khiến trận đấu bị gián đoạn và mất nhiều thời gian hơn. Bên cạnh đó, VAR được cho là sẽ khiến cho vai trò của người trọng tài cầm còi truyền thống sẽ trở nên mờ nhạt và có vẻ phụ thuộc quá nhiều vào công nghệ.

2. Goal - line

Công nghệ này đã được sử dụng từ World Cup 2014 và đã trở nên rất quen thuộc trong mỗi trận bóng đá.

Goal - line sử dụng Camera nhận biết và cảm biến từ trường nhận diện và phân tích dữ liệu đường đi, vị trí của bóng so với vạch khung thành được tính để làm bàn thắng.

- Mỗi sân bóng có 14 camera nhận biết tân tiến lắp xung quanh khắp sân vận động ở các vị trí khác nhau, hướng đều về 2 mặt gôn. Chúng sẽ tập trung ghi lại hình ảnh của trái bóng với tốc độ rất cao và nhanh nhạy và chính xác tuyệt đối. Thậm chí, chúng ghi được tường tận đến những điểm ảnh bé nhất, và tốc độ bóng lên đến 120km/h.

- Cảm biến từ trường: Người ta sẽ "cấy" một cảm biến điện tử vào chính giữa trung tâm quả bóng, nằm gọn chặt trong những lớp vỏ. Sau đó xây dựng một vùng từ trường bằng cách chôn những đường dây điện quanh khu vực penalty và sau vạch vôi để tạo thành một mạng lưới.

Thông tin hình ảnh nhận được sẽ được xử lý và truyền đi chỉ trong vòng một giây, đảm bảo đến thiết bị đeo của các trọng tài ngay lập tức và không ảnh hưởng đến quá trình thi đấu. Trừ khi ban tổ chức quyết định phát hình ảnh video để xem lại, thông tin này chỉ được gửi đến tổ trọng tài trận đấu. Họ là những người duy nhất nhận được tín hiệu và dựa vào đó để ra quyết định ngay, không làm mất nhiều thời gian trận đấu. Mục tiêu của công nghệ này không phải để thay thế vai trò của các trọng tài mà chỉ có tác dụng hỗ trợ họ.

3. EPTS (Electronic Performance and Tracking Systems: hệ thống theo dõi và hoạt động điện tử).

EPTS có chức năng điều khiển và cải thiện khả năng, hiệu quả chơi bóng của cá nhân các cầu thủ. Nhờ đó mà huấn luyện viên mỗi đội bóng có thể kiểm soát được tình trạng của các cầu thủ.

Công nghệ EPTS ứng dụng trong FIFA World Cup 2018

Hiện nay, EPTS có ba dạng cơ bạn là hệ thống camera quang học, hệ thống định vị cục bộ (LPS) và hệ thống GPS/ GNSS.

Trong đó, camera quang học đang được sử dụng phổ biến nhất bởi tính chất không hề ảnh hưởng đến cầu thủ, tốc độ lấy mẫu cao và có khả năng theo dõi trái bóng. Tuy nhiên, camera quang học có nhược điểm là không thể lấy được nhiều loại thông số khác, cần sự hiệu chỉnh của con người và yêu cầu thời gian lắp đặt, chuẩn bị.

Hệ thống định vị cục bộ LPS có thể thu được nhiều loại thông số tùy vào mức độ cảm biến của thiết bị gắn lên người cầu thủ, đó rất chuẩn xác theo thời gian thực và khó bị nhiễu nhờ băng thông tín hiệu rất rộng. Nhưng vì giá thành cao, lắp đặt tốn kém nên LPS không được sử dụng rộng rãi.

Hệ thống GPS/ GNSS cũng đo được nhiều loại thông số, lại lắp đặt nhanh và không phụ thuộc quá nhiều vào các kỹ thuật viên. Tuy nhiên lại có kích thước không hề nhỏ, làm ảnh hưởng đến việc chơi bóng của cầu thủ.

Mỗi đội bóng sẽ được cung cấp ba chiếc máy tính bảng, trong đó một máy cho các chuyên gia phân tích trên khu vực khán đài, một máy phát cho chuyên gia phân tích ngồi trên băng ghế sát sân thi đấu và một máy cho nhóm y tế. Hình ảnh video được truyền đến các máy tính bảng sẽ có độ trễ khoảng 30 giây, cùng với đó là các số liệu thống kê như dữ liệu định vị các cầu thủ và cả quả bóng, các pha chuyền bóng, sút bóng, tốc độ chạy của các cầu thủ và các pha truy cản.

Đó chính là ba công nghệ được sử dụng trong FIFA World Cup 2018. Bạn ấn tượng với công nghệ nào nhất?